yapışmaq

yapışmaq
f.
1. Toxunduğu şeyə ilişib ayrılmamaq, yaxud zorla qopacaq bir surətdə bitişmək; sıvaşmaq. Kitabın səhifələri birbirinə yapışmışdır. Ayaqqabılarıma qəliz palçıq yapışıb. – . . <Qurban> ayaqlarına buz kimi yapışan yırtıq çustunun çamırını təmizləyətəmizləyə: – Molla, mənə bir məktub yaz! – dedi. A. Ş..
2. Bir-birinə təmas edəcək dərəcədə yaxın olmaq, tamamilə yanaşmaq; çatmaq. Usta Ağabalanın saqqalı gicgahlarına getdikcə ucları nazilib gözəl surətdə qulaqlarına yapışmışdır. Ç.. // Bir-birindən qopmamaq, ayrılmamaq. Susuzluqdan dodaqları bir-birinə yapışmışdı.
3. Tutmaq, bərk-bərk tutmaq, qarmalamaq. Əlindən yapışmaq. Qolundan yapışmaq. – . . Birə beş bir-birinə söyəndən sonra bellərə yapışdılar. N. N.. Kərbəlayı Heydər əmi qeyzli çıxardı küçəyə və gəlib yapışardı qulaqlarımdan, qalxızardı göyə. C. M.. Mühəndis isə, yəhər əyilməsin deyə, üzəngidən yapışmışdı. M. İ.. // Tutub qaldırmaq; qaldırmaq (çəkmək, dartmaq) üçün əli ilə tutmaq. <Qurban:> Di gəl, bu şələyə yapış, qoy dalıma. Ə. H.. İnəkləri sağıb üçqulplu qazanı doldurduq, hərəmiz bir qulpundan yapışıb qazanları ocağın qırağına gətirdik. A. D.. // Dişlərini keçirmək, dişləri ilə tutub buraxmamaq. İt baldırımdan yapışdı.
4. Məşğul olmaq, başlamaq, girişmək, şüru etmək. Bir sənətdən yapışmaq. Bir işdən yapışmaq. – <Kərbəlayı Zalın> arvadı hərdənbir deyirdi: – A kişi sənin saqqalına nə şaşka yaraşır, nə də şapka. Gəl bu qorodovoyluqdan əl çək! Bir balaca alış-verişə yapış. Ə. H.. <Məşədi Əsgərin> bu vasitə ilə hərçənd qolu sağalmağa başlamışdısa da, amma işə yapışmağa qüdrəti yox idi. S. M. Q..
5. məc. Dəymək, toxunmaq. Çovutma bir güllə gözlənilmədən; Yapışır alnıma, yıxılıram mən. S. V..
6. məc. dan. Yapışıb əl çəkməmək, bir an belə aralanmamaq; əl çəkməyərək danışmaq, müraciət etmək, təngə gətirmək. Adama yapışdımı, əl çəkən deyil.
7. Keçmək, sirayət etmək. Soyuğa öyrənmiş adama azar çətin yapışar.
8. məc. dan. Bənd olmaq, mane olmaq, . . . qoymamaq. Acıq edib gedənə yapışma.

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • yalvarıb-yapışmaq — f. dan. Yalvarıb əl çəkməmək, həddindən artıq yalvarmaq. Qarı gəldi darvazanın ağzına. Qəssaba çox yalvarıb yapışdı. Axırda qəssabın ona yazığı gəlib içəri buraxdı. (Nağıl) …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • yapışma — «Yapışmaq»dan f. is …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • əl — is. 1. Qolun biləkdən dırnaqlara qədər olan hissəsi. Əli ilə tutmaq. Sağ əl. Əllərini yumaq. Əlini çiyninə qoymaq. Əli ilə sığallamaq. Əli ilə götürmək. İnsan işlərinin çoxunu əlləri ilə görür. – Tək əldən səs çıxmaz. (Ata. sözü). Əfsus ki,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • yaxa — is. 1. Paltarın boyun keçən hissəsi, habelə bu hissəyə tikilən və boyunu əhatə edən parça zolağı. Enli yaxa. Köynək yaxası. Kostyumun yaxası kirlənib. Sırmalı yaxa. – Mina kəmər xub yaraşır belinə; Yaxası qızıldan düymələnibdir. A. Ə.. Məsum kişi …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • boğaz — 1. is. 1. anat. Boyunun, qida borusunun başı və nəfəs yollarının yerləşdiyi ön hissəsi. Boğazdan yapışmaq. – Gülnaz dartınıb onun əlindən çıxdı, Qəmərbanunun boğazından yapışıb divara çırpdı. M. İ.. // Ağız içinin dal tərəfindəki boşluq, hülqum.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • bənd — 1. is. <fars.> 1. anat. Skelet sümüklərinin oynaq yerləri; buğum, məfsəl. Barmaqların bəndləri. Bəndləri ağrımaq. Bəndləri qırılmaq. – <Qazan xan> başında, bədəninin bəndlərində bir ağırlıq və sızıltı duydu. M. Rz.. 2. Müxtəlif… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • daş — is. 1. Təbiətdə parçalar, yaxud böyük və kiçik kütlələr şəklində təsadüf olunan, suda həll olunmayan bərk cisim (süxur). Küçələrə daş döşəmək. – Bütün izdiham əlinə keçən daş, kəsək parçalarını alovun üstünə yağdırdı. . M. Hüs.. <Rübabə>… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dördəlli — 1. zərf Cəld, tələsik. O, gecəgündüz dördəlli işləyir. Dördəlli yapışmaq (tutmaq) – bərk bərk tutmaq, əlindən buraxmamaq. İşindən dördəlli yapışmaq. 2. sif. mus. Dörd əllə ifa edilən (çalınan). Royal üçün uyğunlaşdırılmış dördəlli pyes …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • hülqum — is. <ər.> anat. Həzm cihazının, ağız boşluğunu qida borusu ilə birləşdirən əzələ borusu. Pazaq Vəli təəccübdən yerində donub qaldı. Boğazının nazik dərisini az qala deşib çıxan hülqumu tez tez enib qalxdı. İ. Məlikzadə. // Ümumiyyətlə,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • — is. 1. Fəaliyyət, çalışma, zəhmət, əmək. Əqli iş. Fiziki iş. İş görmək. Elmi iş. İşlə məşğul olmaq. – İş insanın cövhəridir. (Ata. sözü). İş rəncbərin, güc öküzün, yer özününkü; Bəyzadələri, xanları neylərdin, ilahi! M. Ə. S.. İş nə qədər qızğın… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”